Phát hiện và điều trị sớm bệnh tim thiếu máu cục bộ mạn tính: truyền thông giáo dục sức khỏe tháng 04

Ngày 03/04/2021; tại Phòng Khám Đa khoa Phạm Ngọc Thạch – TP.HCM (PKĐK.PNT) đã diễn ra chương trình truyền thông giáo dục sức khỏe định kỳ tháng 04/2021, với chủ đề “Phát hiện và điều trị sớm bệnh tim thiếu máu cục bộ mạn tính”.

Chủ đề của tháng 04/2021, đề cập đến vấn đề phát hiện và điều trị bệnh tim, gồm 02 nội dung. Nội dung thứ nhất nói về: Chẩn đoán và điều trị bệnh tim thiếu máu cục bộ ổn định: một số vấn đề cần quan tâm do PGS.TS.BS Phạm Nguyễn Vinh báo cáo.

Theo nghiện cứu trong quá điều trị bệnh nhân, PGS.TS.BS Phạm Nguyễn Vinh đã cho biết: số bệnh nhân rơi vào tình trạng này ngày càng tăng. Theo tổ chức Y tế Thế giới – WHO dự đoán đến năm 2030, số người tử vong vì IHD tăng tới 9.2 triệu/ thế giới so với 7.4 triệu/2012. Tại Mỹ có đến 15.400.000 IHD, 7.800.000/đau thắt ngực và khoảng 7.600.000 bị nhồi màu cơ tim (NMCT).

PGS.TS.BS Phạm Nguyễn Vinh (trái) chia sẽ nghiên cứu về bệnh tim với đồng nghiệp

Một số vấn đề của bệnh tim thiếu máu cục bộ ổn định hay còn gọi là hội chứng động mạch vành, khi điều trị chọn các phương pháp như: điều trị nội so với can thiệp động mạch vành kèm điều trị nội, can thiệp động mạch vành so với mổ bắc cầu động mạch vành, khi nào cần tái lưu thông động mạch vành, tầm quan trọng của điều trị không thuốc…

Ngoài ra còn có các biện pháp điều trị SIHD (bệnh tim thiếu máu cục bộ): phát hiện và điều trị các bệnh phối hợp làm nặng hơn đau thắt ngực và thiếu máu cục bộ, giảm các yếu tố nguy cơ bệnh động mạch vành, các biện pháp không thuốc và thuốc giúp phòng ngừa thứ cấp, điều trị bằng thuốc đau thắt ngực, tái lưu thông động mạch vành bằng can thiệp qua da (PCI)  hoặc phẫu thuật bắc cầu động mạch vành (CABG).

Thiếu máu cơ tim cục bộ hay được gọi bệnh động mạch vành, bệnh mạch vành tim là một tình trạng gây ra do động mạch vành bị hẹp, làm hạn chế cung cấp máu, oxy và các chất dinh dưỡng cho tim. Trong đó bệnh tim thiếu máu cục bộ mạn tính còn gọi là đau thắt ngực ổn định hoặc bệnh động mạch vành ổn định. Đây là bệnh lý thường gặp nhất ở các nước phát triển và có xu hướng gia tăng rất mạnh ở các nước đang phát triển với gánh nặng bệnh tật và chi phí chăm sóc rất lớn.

Bệnh thiếu máu cơ tim cục bộ ảnh hưởng đến hàng chục triệu người và gây ra hơn 17 triệu ca tử vong mỗi năm trên toàn thế giới. Hiện nay, số người mắc bệnh vẫn đang không ngừng gia tăng. Nắm được các dấu hiệu nhận biết, yếu tố nguy cơ và cách phát hiện, điều trị bệnh sớm có thể giúp phòng tránh được các rủi ro từ bệnh lý tim mạch.

Căn bệnh này thường gặp ở người độ tuổi trung niên trở lên nhưng hiện tại ngày càng có xu hướng trẻ hóa do nhiều yếu tố nguy cơ như: hút thuốc lá, rối loạn mỡ máu, tiểu đường, tăng huyết áp hoặc béo phì.

Với chủ đề thứ hai, ThS.BSCKII Phan Thái Hảo – Trưởng phòng Khám nội (PKĐKP.NTP) UPNT đề cập đến vấn đề: siêu âm tim đánh dấu mô trong chẩn đoán sớm bệnh tim thiếu máu cục bộ.

Để đánh giá thiếu máu cơ tim, trên siêu âm tim trước đây chủ yếu dựa vào:  giảm động, khi kém di động vào trong và ít dày lên trong kỳ tâm thu (có tác giả lấy mức < 5mm, hoặc mức độ tăng lên < 30%). Vô động, khi không thay đổi độ dày, không di động trong kỳ tâm thu so với tâm trương (có tác giả cho rằng mức độ di động < 10% cũng được coi như vô động). Vận động nghịch thường, khi trong kỳ tâm thu vùng đó lại vận động ra ngoài (ngược lại với các vùng lành) và thành thất lại mỏng đi so với kỳ tâm trương. Tuy nhiên điều này cũng còn phụ thuộc khá nhiều vào nhận định chủ quan của thầy thuốc.

Ưu điểm của siêu âm tim đánh dấu mô là kỹ thuật không phụ thuộc góc của chùm tia siêu âm, có thể đánh giá chức năng tim theo nhiều hướng khác nhau, kết quả thu được là các thông số có tính định lượng. Hạn chế được sự sai lệch kết quả giữa những người đánh giá và giữa những lần đánh giá. Nhưng nhược điểm là ảnh siêu âm không đủ chất lượng, phần mềm phụ thuộc nhà cung cấp máy. Tuy vậy, kỹ thuật siêu âm tim đánh dấu mô ra đời đã góp phần vào việc đánh giá bệnh tim thiếu máu cục bộ ngày một sớm hơn, phát hiện sớm những bất thường về chức năng tim, giúp điều trị dễ dàng hơn.

Do bệnh có nguy cơ tử vong cao, làm tăng gánh nặng chi phí y tế; vì vậy trong các phương pháp chẩn đoán bệnh tim thiếu máu cục bộ thì siêu âm Doppler mô cơ tim là kỹ thuật đang được ứng dụng rộng rãi hiện nay. Giúp giảm chi phí và tránh nguy cơ tử vong.

Chương trình truyền thông giáo dục sức khỏe lần này là một trong những bệnh khá nguy hiểm, cần điều trị chuyên sâu và kiến thức y học nên đối tượng tham dự đã chú y lắng nghe rất kỹ. Có trường hợp bệnh nhân là “con bệnh” của chuyên đề nên đã đặt nhiều câu hỏi rất tỷ mỹ dành cho các báo cáo viên.

PGS.TS.Nguyễn Thanh Hiệp – Phó Hiệu trưởng Điều hành UPNT, Trưởng PKĐK.PNT trả lời phỏng vấn HTV.

Theo nhận định của PGS.TS.Nguyễn Thanh Hiệp – Phó Hiệu trưởng Điều hành UPNT, Trưởng PKĐK.PNT thì hầu như các chuyên đề truyền thông giáo dục sức khỏe của Phòng khám đều là những chuyên đề bổ ích dành cho mọi người. Giúp mọi đối tượng có thêm kiến thức y học chăm sóc sức khỏe bản thân, điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, lối sống an toàn…Tất cả các đối tượng là người dân đều có thể theo dõi chuyên đề hàng tháng của PKĐK.PNT và tìm riêng cho mình hay gia đình mình “bác sĩ gia đình”, nhằm tránh đi những nguy cơ của bệnh tật.

Thanh Tú